1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun "Öğretmenlik" başlıklı 43/1 maddesindeki "Öğretmenlik, Devletin eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine bölge özel bir ihtisas mesleğidir." hükümlerine göre; öğretmenlik Devletin eğitim, öğretim ve bununla ilgili idare görevlerini üzerine alan özel bir uzmanlaşma mesleğidir.
Keza 12.01.1961 tarih ve 10705 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 44. maddesindeki; "Öğretmenler kanunlarla kendilerine verilen işlerden başka, iş dışı her hangi bir görevle mesul tutulamazlar." hükümlerine göre; öğretmenlik mesleği haricen kendilerine verilen işlerden başka, meslek dışı her hangi bir görevle mesul tutulamazlar.
PEKİ, ÖĞRETMEN NÖBETİ, BİR EMNIYET HİZMETİ MİDİR?
Öğretmen nöbet görevi, ilköğretim okullarında;
26.07.2014 tarihli ve 29072 sayılı Devlete Ait Gazete'de Yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Mektep Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Öğretmenlerin nöbet görevi" başlıklı 44. maddesinde yer almaktadır.
Aynı yönetmeliğin "Öteki personel" başlıklı 50. maddesi 1. fıkrası (f) bendinde; "(1) Okullarda; f) Bina ve tesisler ile vasıta ve gerecin güvenliğini temin etmek üzere gece nöbetçisi, koruma memuru ya da emniyet görevlisi çalıştırılabilir." hükmü de bulunmaktadır.
Ortaöğretim okullarında;
07.09.2013 tarihli ve28758 sayılı Devlete Ait Gazete'de Yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Öğretmenlerin görevleri ve sorumlulukları" başlıklı 86. maddesindeki; "(4) Okulun her türlü eğitim ve öğretim çalışmalarında görev bölge öğretmenlerin devir ve sorumlulukları şunlardır: ö) Mektep yönetimince belirlenip kendisine bahşedilen nöbet görevini yerine getirir." hükümlerine tarafından "Öğretmenlere nöbet görevi verilmesinin esasları" başlıklı 91. maddesinde yer almaktadır.
Benzer yönetmeliğin "Diğer personel" başlıklı 94. maddesi 1. fıkrası (f) bendinde; "(1) Okullarda; f) Yapı ve tesisler ile araç ve gerecin güvenliğini karşılamak üzere gece nöbetçisi, koruma memuru ya da güvenlik görevlisi çalıştırılabilir." hükmü de bulunmaktadır.
Osmanlı Devletinde ise okullarında nöbet işlerini yürüten kimseye Mubassır denirdi.
Sıbyan Mekteplerinin öğretim elemanları bir öğretmen ve onun yardımcısı olan kalfadan oluşmakta, hem bir temizlikçi hademe (Bevvab) ve bir Mubassır (çocukların kavga etmelerinin önüne geçen görevli) görev yapardı. Hoca ve kalfalar mahallenin en şerefli ve haysiyetli kişilerinden seçilirdi. Osmanlı Sıbyan mektebinde eğitim ve öğretimi veren kişi gücü uygun, zekaca üstün yaşlılardan seçilirdi. Bundaki maksat muhakkak bir olgunluğa erişmiş kişinin kültür birikimini çocuklara aktarırken yaşlılığın getirdiği hissiyatıyla daha yakın ilişkinin rahatlıkla kurulabilmesi idi. Bu psikoloji ve fizyoloji talebe ile fazla daha iyi manevi irtibat sağlanmasına imkan veriyordu. Bu Vesile Ile Sıbyan Mektebini tüketen talebe yaşından çok daha ileri bir olgunluk ve yaşam bilgisi edinmiş oluyordu.
Haberimize konu olan, Çorum İl Ulusal Eğitim Müdürlüğünün 15.01.2018 tarih ve 1001454 sayılı yazılarında;
26.07.2014 tarihli ve 29072 sayılı Devlete Ait Gazete'de Yayımlanan Ulusal Eğitim Bakanlığı Mektep Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Öğretmenlerin nöbet görevi" başlıklı 44. maddesi 4. fıkrasındaki; "(4) İlköğretim kurumlarında; okulun yapı ve tesisleri ile öğrenci mevcudu, yatılı, gündüzlü, alışılagelmiş ya da ikili eğitim yapma gibi durumları göz önünde bulundurularak mektep müdürlüğünce düzenlenen nöbet çizelgesine göre öğretmenler, alışılagelmiş eğitim yapan okullarda gün boyunca, ikili öğretim yapan okullarda ise kendi devresinde nöbet tutarlar." hükümlerine atıfta bulunularak öğretmen nöbet çizelgelerinin Çorum Valiliği Yazı İşleri Müdürlüğünün 03/01/2018 tarih ve 164 sayılı yazısındaki; "Nöbetçi öğretmenlerin derse girmemeleri siklet arz etmektedir. İkinci benzeri yılda hoca arkadaşlarımızın haftada bir gün mümkünse iyice abes bırakılması ve o gün nöbet tutmalarının temini üstünde çalışmalıdır."
Talimatları doğrultusunda düzenlenmesi istenilmektedir.
HOCA KORUMA MEMURU VEYA GÜVENLIK GÖREVLİSİ DEĞİLDİR.
Yazı incelendiğinde Çorum Valisinin okullarda yapmış olduğu denetimlerde nöbetçi öğretmenlerin tahsis yerlerinde olmadığının tespit edildiğinin, nöbetçi öğretmenlerin ders programlarının uygun olması halinde haftada bir gününün manâsız bırakılarak o güne nöbet görevi verilmesi istenmektedir.
Çorum Valisi ile bir fazla okul kurum yöneticisi, ulusal eğitim müdürlüğü ve bakanlık yetkilileri ne eyvah fakat Hoca ile koruma memuru ya da güvenlik görevlisini karıştırmaktadırlar. Hoca Koruma memuru ya da güvenlik görevlisi değildir.
Başta mevzuatın nöbetle ilgili hiçbir maddesinde öğretmenin manâsız gününe nöbet verileceği hükmü bulunmamaktadır.
Öğretmenin boş gününe nöbet görevi verilmesi için Öğretmenin haftalık ders programında boş gün bırakılarak bu boş gününe nöbet görevi verilmesi uygulaması öğretmenin diğer günlerdeki ders yükünü artıracak ve bu işlem eğitim kalitesini zayıflatacak, öğretmenlerin verimini düşürecek ve olumsuz sonuçlara yol açacaktır.
Keza bu yönetmelik hükümlerinde nöbetin tanımının yapılmadığı gibi öğretmenin tutacağı nöbetin sınırlarının ne olduğu da yapılmamıştır.
ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNİN GÖREVİ OKULLARI DIŞARIYA KARŞI KORUMAK DEĞİLDİR.
Örneğin Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 76. maddesinde "Nöbet" tanımı; "Nöbet; askerlikteki iki taraflı hizmetlerin yapılmasını ve devamını karşılamak maksadı ile bu hizmetlerin kesin bir sıra ve zaman ile subay, askeri memur, astsubay, askeri öğrenci, erbaş ve erler ile Silahlı Kuvvetler Teşkilatı içinde vazifeli olan bilümum sivil şahıslar tarafından yapılmasıdır." biçiminde yapılmıştır.
Türk Silahlı Kuvvetleri Nöbeti "belli bir sıra ve zaman ile" diye tanımlayarak belirli bir vakit içerisinde nöbetin tutulmasını öngörmesine rağmen Mili Eğitim Bakanlığı yönetmeliklerinde hayatın alışılmış akışına tutarsız olarak "bayağı eğitim yapan okullarda gün süresince" diyerek belirtilen bir süre kısıtlaması olmadan yorumlama yapmakta sabahtan 06:30 da başlayan eğitim öğretimin akşam 18:30 da bittiği göz önünde bulundurulacak olursa öğretmeni Süpermen yerine koymaktadır.
Öğretmenlik mesleğinin görevi okulları dıştan aleyhinde gözetmek olmayıp mektep antre ve çıkış kapılarında güvenliği temin etmek değildir. Huzurlu ve güvenli bir ortamda eğitim, öğretim faaliyetinde bulunmaktır.
Okulların güvenliği ve nöbetle alakalı olarak;
Güvenlik Tedbir ve Müeyyideleri ile alakalı Milli Eğitim Bakanlığı Savunma Sekreterliğinin 25.12.2006 tarih ve 1080 sayılı "Güvenlik Önlem ve Müeyyideler Dokümanı Genel Esaslar Talimatı" konulu yazılarında geniş bir şekilde açıklama bulunmaktadır.
OKUL GIRIŞ VE ÇIKIŞ KAPILARINDA HOCA DEGİL, EMNIYET VE BAŞVURU MEMURU BULUNMALIDIR
Milli Eğitim Bakanlığı Savunma Sekreterliğinin 19.07.2005 tarih ve 703 sayılı, "Yapı antre ve çıkışlarında güvenlik tedbir ve tedbirleri ile personel emniyeti" konulu 2005/62 nolu genelgesinin "Kontrol Hizmetleri" başlıklı (c) bölümü 1. fıkrasında; " 1-Hizmet binalarına ziyaret veya iş takibi için gelenlerin antre ve çıkışları mutlaka emniyet ve müracaat memuru yolu il sağlanacak. Müracaat memurları dıştan gelenlerin üzerlerini ve eşyalarını arayabilecek." hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere kadar okul giriş ve çıkış kapılarında güvenlik ve başvuru memuru bulunması gerekmektedir.
Hem 2005/62 nolu genelgenin "Nöbet hizmetleri" başlıklı (g) bölümü 1. fıkrasında; "Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile ast kuruluşta ilgi (b)açıklamalar esaslarına göre yürütülecektir." hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlerde atıfta bulunulan direktifler, 12.04.2000 tarih ve 479 Milli Eğitim Bakanlığı Nöbet Hizmetleri Özel Talimatıdır.
12.04.2000 tarih ve 479 Ulusal Eğitim Bakanlığı Nöbet Hizmetleri Özel Talimatının "Gaye" başlıklı 1. maddesinde; "Bu talimatın amacı: "Personel, Evrak, Yapı, Tesis, Araç ve Gerecin Güvenliğinin Sağlanması ve Bunlara Karşın Her Türlü Sabotaj, Yangın, Casusluk ile Yok Edici ve Bölücü Faaliyetlere Aleyhinde Alınacak Önlem ve Müeyyideler Dokümanı Genel Esaslar Talimatında yer alan taşra teşkilatlarında bir tamamen genel güvenliğin sağlanması amacını güden, personel aralarında yürütülecek nöbet hizmetlerinde;
a)Kimlerin ödev alacağını,
b)Nöbet tutacakları görevlerinin neler olduğunu,
c)Nöbet usullerini, atamak suretiyle, bu hizmetlerin eksiksiz ve sağlıklı bir şekilde yerine getirilmesini sağlamaktır." hükümleri,
"Kapsam" başlıklı 2. maddesinde; "a) Bu talimat: Milli Eğitim Müdürlüğü, okul ve kurumların hizmet binalarında görev yapacak olan nöbetçi memurları, daire emniyet nöbetçi memurları, güvenlik görevlileri, hoca ve öğrenci nöbetleri ile gece bekçilerinin tayin ve sorumluluklarını kapsar." hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere tarafından emniyet ve nöbetle ilgili sorumluluk sahibi personel; nöbetçi memurları, daire güvenlik nöbetçi memurları, güvenlik görevlileri, öğretmen, öğrenci ve gece bekçileridir.
Nöbet Hizmetleri Özel Talimatının "Nöbet Hizmetleri ve Nöbet Yerlerine Ait Genel Esaslar" başlıklı Dördüncü Bölümü 10. ve 17. maddesinde; "10- Antre kapılarında müracaat memuru olarak görevlendirilen hizmetlilerden distribütör görevi ile görevlendirilmiş bulunanlar, bu nöbet hizmetine dahil edilmezler.
17- Nöbetçi memurlarının görevlilerini en iyi şekilde yapabilmeleri için zorunlu oda, araç ve gereç sağlanır." hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre mektep giriş ve çıkış kapılarında hizmetliler başvuru memuru olarak görevlendirilebilmekte bu memurların görevlerini en iyi yapabilmeleri, için oda vasıta ve gereç sağlanacağı belirtilmektedir.
Nöbet Hizmetleri Özel Talimatının "Hizmete Özel Başvuru (Danışma) Memurluğu Özel Talimatı Görevleri" başlıklı bölümü 1. maddesinde; "1- Antre ve çıkışı yoklama aşağı bulundurmak." hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre okul giriş ve çıkış kapılarında memur bulundurulmak zorunluluğu vardır.
Nöbet Hizmetleri Özel Talimatının "Nöbetçi Öğretmenin Görevleri" başlıklı bölümü 4. maddesinde; "4- Bahçe, antre ve sınıflardaki öğrencileri kaçamak bakmak.(okulda birkaç nöbetçi öğretmen bulunduğu takdirde, aralarındaki meslek bölümü mektep yönetimi göre yapılır.)" hükümleri bulunmaktadır.
Bu hükümlere kadar nöbetçi hoca görev alanı mektep giriş ve çıkış kapıları değil Bahçe, antre ve sınıflardır.
Öğretmenler nöbet görevlerinde öğrencilerin teneffüslerde yoklama ve güvenliğini temin etmek, itiş, kakışları ve yaşıt baskısını durdurmak, olumsuz tavır ve davranışları önleyerek olumluya dönüştürmektedirler.
Öğretmenler okulları dışarıda karşı bir emniyet görevi sağlamamaktadırlar. Bu görevi mektep antre kapılarında bulunangüvenlik ve başvuru memurları göre yapılması gerekmektedir.
OKULLARDA GÖZETMEK VE GÜVENLİĞİNİ KARŞILAMAK İÇİN ÖZEL KORUMA VE EMNIYET GÖREVLİLERİ ÇALIŞTIRILABİLİR
Buna kadar; Okullarda eğitim ve öğretim gören öğrencilerimizi oluşabilecek zararlardan korumak ve güvenliğini karşılamak için özel koruma ve güvenlik görevlilerine gereklilik duyulmaktadır.
Milli Eğitim Bakanlığı Savunma Sekreterliği 25.12.2006 tarih ve 1080 sayılı "Emniyet Önlem ve Müeyyideler Dokümanı Genel Esaslar Talimatı" konulu yazılarının "Güvenlik Görevlileri" başlıklı 17. maddesinde; "Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşların iç ve dış güvenliği, bu maksatla görevlendirilecek yeteri kadar emniyet görevlisi (memur, bekçi, özel emniyet görevlisi) kadar sağlanır." hükümleri,
Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliğinin "Birliğin ödev ve yetkileri" başlıklı 6. maddesi 1. fıkrası (d) bendindeki; "d) Okulun ihtiyaçlarını yerine getirmek için mülk ve hizmet satın olmak, bu hizmetlere ilişkin sosyal emniyet primi, aidat ve benzeri ödemelerin yapılmasını sağlamak." hükümleri,
Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Diğer personel" başlıklı 50. maddesi 3.fıkrasındaki; "(3)Kadrolu personel haricen, ücretleri genel bütçe ya da bütçe dışı kaynaklarca karşılanarak hizmet satın alma aracılığıyla çalıştırılacak personelin görevlerine ilişkin ve usuller sözleşmeyle belirlenir." hükümleri,
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 2014/20 nolu genelgesinin; "6.2. Okulların güvenliğinin güçlendirilmesinde, özel güvenlik marifeti ve güvenlik kameralarının kullanılmasına karşın imkanların sağlanması," hükümleri ile okullarda özel emniyet görevlisi çalıştırılabilecektir.
Bu konuda hatta Ulusal Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 04.02.2015 tarih ve 1222428 sayılı manzara yazısı da bulunmaktadır.
Okullarımız giriş kapılarında zaman zaman adli olaylar meydana gelmekte öğrencilerimiz ve öğretmenlerimiz darp edilmektedir. bu nedenle okullarımızın antre kapılarında yaşanacak mümkün adli olayların önüne geçilmesi, caydırıcılık sağlanması, yabancı şahsıların okula alınmaması için okul aile birliğinin kararı doğrultusunda hizmet alım aracılığıyla okul girişi kapılarında görevlendirilmek üzere özel koruma ve emniyet görevlileri alınmalıdır.
Bilindiği üzere 19. Ulusal Eğitim Şurası Genel Kurulunda ele alınan konulardan biriside Okul Güvenliğiydi ve kurulda "Okulda maddi güvenliği karşılamak amacıyla, bütün okullarda güvenlik görevlisi ve sağlık durumu personeli hizmet alımı aracılığıyla görevlendirilmelidir." kararı da alınmıştır.
26.07.2014 tarihli ve 29072 sayılı Devlete Ait Gazete'de Yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Mülk ve hizmet alımı ile bakım ve ufak yenileme işleri " başlıklı 69. maddesi 3. fıkrasında; "(3) Gerek duyulması halinde beslenme, temizlik, muhasebe ve güvenlik hizmetleri dışarıdan da satın alınabilir." hükümleri de bulunmaktadır.
07.09.2013 tarihli ve28758 sayılı Devlete Ait Gazete'de Yayımlanan Ulusal Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Öteki personel" başlıklı 94. maddesi 3. fıkrası da; "(3) (Öbür:RG-1/7/2015-29403)Hizmet satın alma yoluyla çalıştırılacak personelin görevlerine ilişkin esas ve usuller sözleşmeyle belirlenir." hükümleri de bulunmaktadır.
Bu bağlamda okullarımızda güvenliği temin etmek için 1 özel emniyet elamanı hizmet alım yolu ile çalıştırılabilmektedir. Bu yıl okullarımızda güvenliği karşılamak için 10 bin özel emniyet elamanı görevlendirilmiştir.
OKULLARDA GÜVENLİKTEN MEKTEP MÜDÜRLERİ SORUMLUDUR
Milli Eğitim Bakanlığı Savunma Sekreterliğinin 25.12.2006 tarih ve 1080 sayılı "Emniyet Önlem ve Müeyyideler Dokümanı Genel Esaslar Talimatı" konulu yazılarının "yükümlülük" başlıklı 5. maddesinde; "Emniyet önlemlerinin ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde alınmasından ve uygulanmasından;
b. Taşra Teşkilatı;
(1) İllerde;
- İl Ulusal Eğitim Müdürleri,
- Müdür Yardımcıları,
- Şube Müdürleri / Sivil Savunma Uzmanları / Amirleri,
- Okul ve Kurum Müdürleri,
(2) İlçelerde;
- İlçe Ulusal Eğitim Müdürleri,
- Şube Müdürleri,
Okul ve Kurum Müdürleri," hükümleri,
07.09.2013 tarihli ve28758 sayılı Devlete Ait Gazete'de Yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Müdür, görev, yetki ve sorumlulukları" başlıklı 78. maddesi 4. fıkrası (y) bendinde; "(4) Müdürün görev yetki ve sorumlulukları şunlardır: y) Okul binası ve eklentilerinin sabotaj, yangın, hırsızlık ve diğer tehlikelere karşısında korunması için zorunlu koruyucu güvenlik tedbirlerinin alınmasını sağlar." hükümleri,
26.07.2014 tarihli ve 29072 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanan Ulusal Eğitim Bakanlığı Mektep Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinin "Okul müdürünün görev, yetki ve sorumluluğu" başlıklı 39 .maddesi 1. fıkrasında; "(1) Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları, ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda öteki çalışanlarla birlikte müdür göre yönetilir. Müdür; okulun öğrenci, her türlü eğitim ve öğretim, yönetim, personel, tahakkuk, taşınır mülk, yazışma, eğitici ve sosyal etkinlikler, yatılılık, bursluluk, taşımalı eğitim, güvenlik, besin, bakım, koruma, temizleme, uyum, nöbet, halkla ilişkiler ve sanki görevler ile Bakanlık ve il/ilçe milli eğitim müdürlüklerince verilen görevler ile devir tanımında kayıtlı öteki görevlerin yerine getirilmesini sağlar." hükümleri,
Benzer yönetmeliğin "Öğrenci sağlığı ve mektep güvenliği" başlıklı 78. maddesi 1. fıkrası a) bendinde; " (1) Mektep öncesi eğitim ve ilköğretim kurumlarında öğrenci sağlığı, beslenme ve güvenlik hizmetleri, aşağıdaki esaslara göre yürütülür: a) Öğrencilere mektep ve çevresinde dinç, güvenli bir eğitim ve öğretim ortamı sağlanması esastır."hükümleri bulunmaktadır. Bu hükümlere göre emniyet önlemlerinden Mektep ve Kurum Müdürleri sorumludur.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) yapılan bir başvuru formu sonucunda, Elazığ Yatılı İlköğretim Bölge okulu öğrencisi iken 27 Eylül 2002 tarihinde bıçaklanarak öldürülmesi nedeniyle Sedat KAYAK'ın yakınlarına maddi ve manevi tazminat ödenmesine karar vermiştir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 2. Dairesinin 10/07/2012 tarihli KAYAK Kararını bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 2. Dairesinin 10/07/2012 tarihli KAYAK Kararında; Devletin, yasamın korunması ile ilgili koruyucu önlem alma sorumluluğunun bulunduğu aşikardır. Mevcut davada, laf konusu olanın bir okul olduğu ve okulların suçu önleme konusunda doğal olarak güvenlik birimleri ile aynı imkanlara sahip olamayacaklarını gözden kaçırmamak gerektiğini ve keza AİHM'nin emniyet güçlerinin görevlerine ilişkin içtihadı ışığında ortaya konan ilkeleri hatırlatmanın yardımcı olduğu, Okul müdürünün mektep girişine emniyet kulübesi yapılmasına dair talebinin karşılanmadığını göz önünde tutmakla birlikte, bu tedbirin öncelikle öğrencilerin mektep dışından yabancı şahısların kavgacı tutumlarından korunmalarına karşın olduğu, Yetkili makamların okul idaresinin pencerelere demir parmaklık takılması ve güvenlik birimlerinden yardım isteği de dahil güvenlikle ilgili taleplerini dikkate almamaları vurgulanmıştır.
MEB, güvenliği istatistikle sağlayamazsın! Emniyet önlemlerinden Okul ve Kurum Müdürleri sorumluluk sahibi olmasına sorumludur da okul ve kurum giriş ve çıkış kapılarında güvenlik noktaları oluşturulması için zorunlu tahsis verilmekte midir ve güvenlik personeli bulundurulması için gerekli istihdam yapılmakta mıdır? El yanıt hayır.
Ahmet KANDEMİR
Hiç yorum yok
Yorum Gönder